Lucienne Jourdren - Plevin

Lucienne Jourdren - Plévin

Lucienne Jourdren deus Plevin a gont deomp petra eo bevañ 'barzh ur familh micherourien ar maen-glas, mont da labourat war an devezh evit gonid e vara... n'eo ket bet aes bemdez !

 

Kavit a-zindan stumm komzet ha stumm skrivet an atersadenn :

Testenn e brezhoneg komzet notennet gant Lors Jouin :

Lucienne : Ha war-lerc'h neun, bon, dre m' taemp … me c'hoar 'na … me c'hoar 'oa nao bla kosoc'h 'vidon a beñ é bet chom't hi da labour't 'ba'r ger da zikour mamm da sevel 'c'hamp hag e rae devejoù 'ba ti al labourerien douar pugur ar re-he 'tae da labour't an douar 'touchaent ket mann 'bet ga' mamm nê med me c'hoar … ha m'eus bet g'aet è … 'rae devejoù 'vid mann 'bet koa « hein »

Lors : A aaa

Lucienne : « Voilà », 'rae devejoù ha pe 'weler paeo ar re ell c'hwi 'pa ket mann 'bet da gaou'

Lors : A

Lucienne : 'Vel ma viz' paseet ur c'harr'd voen pe ur c'harr'd traoù 'ba 'r park beñ 'pize un devez pe daou da reiñ

Lors : Ya

Lucienne : Ma viz' kas't ar veuc'h d'ar c'hole 'piz' daou zevez da reiñ

Lors : Daou zevezh ?

Lucienne : Ya ….. ya

Lors : A ya

Lucienne : Mes 'giz-se vé hin … ha set' 'giz-se me c'hoar 'neus bet paset hec'h amzer da da zikour mamm da sevel 'c'hamp koa, « hein »

Lors : Ya ya

Lucienne : Ya

Lors : Med 'ba 'r ger … ped 'oac'h 'ba'r ger ?

Lucienne : beñ, med tri

Lors : Tri è ?

Lucienne : Tri, ya, pugur 'oa me breur ha me, nom 'oa bihan, ha me c'hoar 'na... me c'hoar 'oa nao bla kosoc'h 'vidomp koa, « hein »

Lors : Ya ya

Lucienne : Humm ya, hend-ell 'oam … oam c'hwec'h krouedur koa, « hein »

Lors : A, c'hwec'h krouedur !

Lucienne : Ya, med ar re ell 'oa 'labour't !

Lors : A ya.

Lucienne : Ya

Lors : A ya, dija an tri ell 'oa …'oa 'oa…

Lucienne : Ya ya, just 'wac'h !

Lors : 'Oa vet kuit dija.

Lucienne : Ya ya ya ya ya.

Lors : Ha 'ba …

Lucienne : Ar re-se 'oa kosoc'h koa « hein », set' 'giz-se me zad 'benn neun 'oa 'ba 'r vleñg' [ ba'r vengleuz ] d'ar mare 'oa ar re-se yaouang ha warlerc'h pe neuint ka'et labour, ar re-he 'zo vet da labour't koa « hein »

Lors : Ha peseurt labourioù … peseurt labourioù...

Lucienne : O beñ me c'hoarezed 'oa vet da vatezh koa « hein »

Lors : Ya

Lucienne : 'Oa ket 'met 'n dra-se … d'ar mare-te

Lors : Ya

Lucienne : Seulam't ar cheñchamañchoù 'viz' 'ba 'ba « septembre », ar re nize c'hoant da jom, ar re 'n'im gontante

Lors : A ya d'an dé … Gouel Mikel

Lucienne : Ya med brem' 'ma ket 'giz-se ken koa « hein », brem', brem' 'n hain neus labour c'halla dañ derc'h' nañ è

Lors : Ya

Lucienne : Ya

Lors : Ya

Lucienne : Med d'ar mare-te … d'ar mare-te 'oa labourioù memes tra koa « hein »

Lors : Ya ya ya

Lucienne : Bon d'ar mare 'oa me gwas 'ba 'r vleñge 'ba … 'ba Kermanac'h 'oa-eñ 'benn neun ha... o 'ba Kermanac'h 'ba partoud « hein » pugur d'ar mare-te 'douche an dud ...nann … 'na droad an dud d'ar chomaj med pas touch' mann 'bet 'raent... 'raent ket …

Lors : Touch' mann 'bet da …

Lucienne : ' raent ket … touch chomaj raent ket 'nê '

Lors : 'Blam ' beta

Lucienne : 'Oa ket … 'oa ket ar lezenn 'benn neun … ar pezh a raent é derc'h' o droajoù 'ba ' r « sécurité sociale » ha toud e ma vije ket labour 'zerc'he' o droajoù 'ba …

Lors : ' Ba 'r « sécurité sociale »

Lucienne : Ya « voilà », med pas touch mann 'bet ha meum bet g'aet olala marc'hajoù da bik' beterav'z da zistank' beterav'z ha d'or eu o 'ouian ket ped ped ped park beterav' 'meum bet distañket ha 'gasemp ar vugale ganomp deus ar skool … gasemp ur c'hras-krout dê ar re-he 'jome 'ba kost ar harz da c'hoteï ken 'mizemp, ken 'mizemp echuet hon devezh koa « hein » ha war-lerc'h 'taemp d'ar gêr 'viz' debr' koan ha an dé warlerc'h 'vize adkomañset 'darre ken 'vize adkomañset ar vleñge

Lors : A

Lucienne : Ya

Lors : Ya pugur ar vleñge …

Lucienne : Ma ' viz' ket to … ma viz' ket ...ma viz' ket matier ma peus c'hoant ... beñ 'viz' ret veingleuerien chom 'ba 'r gêr koa « hein »

Lors : Aaaaaa

Lucienne : Ya … hag eürusam' d'ar mare-te laren dac'h 'viz' parkeier traoù « pota... » da zistañka' traoù

Lors : Ya ya

Lucienne : Ya

Lors : Ya ya ha set' bez ' vize tud 'michañs 'ba foñs ar veñgle

Lucienne : Ya

Lors : 'oa 'oa ret dê distañga' blokoù …

Lucienne : A beñ ya « voilà »

Lors : Set ' ar re all …

Lucienne : Ar re ell viz' ret dê chom 'ba 'r gêr

Lors : 'Viz' ret dê gotoz ?

Lucienne : Ya

Lors : 'Benn 'vize …

Lucienne : Ha c'hoazh 'wechoù 'vize … o 'wechoù 'viz' tost ur miz « hein »

Lors : Ur miz !

Lucienne : O ya … bas ('barzh) 'viz' gal't kaout matier en-dro koa « hein »

Lors : A ya blokoù 'wac'h da …

Lucienne : Blokoù 'wac'h dê ya

Lors : Da jeñch 'maez koa

Lucienne : Ya ha m'eus soñj... 'm eus soñj 'benn vizemp paeet 'vid ur park beterab'z pé vid ar pezh vi'e g'aet 'laken an erc'hant 'ba un « enveloppe » ha … ha laren 'giz-m' matrese aze mo trawac'h d'or ur miz ha 'laken re ell neun 'ba un « enveloppe » ell med 'benn neuhe alies 'wech ' viz' adkomañset ar vleñge koa

Lors : A

Lucienne : Ya o ya gwel't neus an den « du dur » 'vel vé lar't è koa « hein »

Lors : Ya ya ya ya

Lucienne : Ya med anfin chañs m'eus bet ga' 'n Aotroù Doue lar't 'maon bet lesket yec'h

Lors : Ya

Lucienne : Ha me gwas ha me ha reusis't meump bet da brenañ hon di ha da brenañ hon draoù war-lerc'h hag …

Lors : A ya, an ti amañ 'zo dac'h ?

Lucienne : Ya ya ya

Lors : Pell 'zo ?

Lucienne : O ya o ya 'ba peseurt bla'ezh, a beñ ar bla'ezh 'oam' deut amañ, « en soixante-et-onze »

Lors : A

Lucienne : « en soixante-et-onze »

Lors : Ya ar blâvezh mil nao c'hant unneg ha tri-ugent

Lucienne : « hein » ? ya ya hag ar veranda 'mamp ga'et war-lerc'h ha ...med ar veranda 'ma vet 'ma ga'et pé 'oa vet me gwas in retred

Lors : A ya

Lucienne : Ka' 'n 'om avañturaec'h ket d'or labourioù kadaon (gand-aon) arete ar vleñge

Lors : A beñ nann

Lucienne : Mes pé oa-eñ 'ba i retred pugur 'na-eñ ur retred vad e beñ mamp gal't memestra renk' hon draoù koa « hein »

Lors : Ya ya pugur ' faot ket dispign' …

Lucienne : A beñ nann

Lors : Ar pezh 'peus ket

Lucienne : « voilà c'est ça « nann a nann

Lors : Ya kadaon e …

Lucienne : Ya just 'wac'h kadaon … 'niz' bet lar't-eñ bon n'eus ket labour dao é de chom 'ba 'r gêr

Lors : Ya kar...

Lucienne : ha viz' ket dre e faot deoñ … 'viz' ket dre e faot

Lors : Nann nann

Lucienne : A nann nann ha c'hoazh alies wech pé viz' echuet gantoñ e labour 'ba 'r vleñge a laboure an douar 'benn neun tro miz ar voen ha miz eost brem' beñ 'viz v\foenn da charre' ha ed da zorn' d'ar mare-te 'oa ket « moissonneuse » c'hoazh

Lors : Nann

Lucienne : Ha warlerc'h e devezh 'c'hae-eñ da charre' foen pé da zorn' pé da … pé da serri' pato pé d'or ar pezh vi'e d'or

Lors : Ya ya ya

Lucienne : An dra-se 'viz' en tu ell da d'al labour memes tra … en tu all d'ar pae ma peus c'hoant

Lors : Ya ya

Lucienne : Ya ya ya, ha pé 'oam' 'ba Ker an Tal neun 'oa ur poulaih ha me ' rae, me 'rae yer

Lors : A ya ?

Lucienne : Bet « des poulets » ha neuhe « des pintades » è

Lors : Ya ya, ha kalz ' raec'h ?

Lucienne : O 'oa ket 'c'hat, ar poulailh' 'oa ket bras nañ … pemp kant ' raen

Lors : Pemp kant ?

Lucienne : Pemp kant ya med d'ar mare-te 'oa poulaiheroù bihan 'giz-se « hein »

Lors : Ya

Lucienne : Ya

Lors : Ya', ba' r gomañsamant 'oa …

Lucienne : Ya just ' wac'h ya ya ya

Lors : Pell war-lerc'h neuint braseet, koa

Lucienne : Ya just 'wac'h ya med 'war-lerch 'oamp deut amañ de jom ha set' a-giz-se … ya

Lors : Ya ha c'hoazh m'eus kle'et lar't, lar ken a vrasee ar poulaiheroù 'oa muioc'h kleñvéioù ?

Lucienne : Ya, gwir é ya, gwir é

Lors : Pugur 'oa re 'sames, koa

Lucienne : Ya, ha warlerc'h neun pé ' oa eo ppff pell 'ouian ket ped blâ 'zo, 'oa an traoù « aux normes » ken ha 'oa laket an dud da gaout ouian ket pegement frejoù koa è … 'ba 'r poulailheroù hag 'n traoù

Lors : Ya 'benn laka' nê « aux normes européennes » koa

Lucienne : Ya beñ « voilà » just 'wac'h


Testenn e brezhoneg skrivet adlennet gant Francis Favereau :

Lucienne : Ha war-lerc'h neuze bon dre ma teuemp … ma c'hoar he doa … ma c'hoar a oa nav bloaz koshoc'h evidon … a beñ eo bet chomet hi da labourat e-barzh ar gêr da sikour mamm da sevel ac'hanomp, hag a rae devezhioù e-barzh ti al labourerien-douar peogwir ar re-se a deue da labourat an douar ne douchent ket mann ebet gant mamm anezho mes ma c'hoar... ha me am eus graet ivez... a rae devezhioù evit mann ebet koa

Lors : A aaa

Lucienne : « Voilà », a rae devezhioù ha pa weler paeañ ar re all c'hwi n'ho poa mann ebet da gaout

Lors : A aaa

Lucienne : Evel ma veze paseet ur c'harrad foenn pe ur c'harrrad traoù e-barzh ar park, beñ ho peze un devezh pe daou da reiñ

Lors : Ya

Lucienne : Ma veze kaset ar vuoc'h d'ar c'hole a veze daou zevezh da reiñ

Lors : Daou zevezh ?

Lucienne : Ya … ya

Lors : A beñ « dis donc » !

Lucienne : Mes e-giz-se e vez « hein » setu e-giz-se ma c'hoar he deus bet paset hec'h amzer da … da sikour mamm da sevel ac'hanomp koa « hein »

Lors : Ya ya

Lucienne : Ya

Lors : Mes e-barzh ar gêr... pet e oac'h e-barzh ar gêr neuze

Lucienne : Beñ … mes tri …

Lors : Tri ivez !

Lucienne : Tri ya peogwir e oa ma … ma breur ha me ni a oa bihan ha ma c'hoar he doa … ma c'hoar a oa nav bloaz koshoc'h evidomp koa

Lors : Ya ya

Lucienne : Hmm hmm a-hend-all e oamp … e oamp c'hwec'h krouadur koa « hein »

Lors : A, c'hwec'h krouadur !

Lucienne : Ya … mes ar re all a oa o labourat

Lors : A ya

Lucienne : Ya

Lors : A ya dija an tri all a oa aet kuit dija koa

Lucienne : Ya just a-walc'h ya ya ya …

Lors : Hag e-barzh …

Lucienne : Ar re-se a oa koshoc'h koa « hein » setu a-giz-se ma zad a-benn neuze e oa e-barzh ar vengleuz d'ar mare e oa ar re-se yaouank ha war-lerc'h p'o deus kavet labour ar re-se a zo aet da labourat koa « hein »

Lors : Ha peseurt labourioù … peseurt labourioù …

Lucienne : O beñ ma c'hoarezed a oa aet da vatezh koa « hein »

Lors : Ya

Lucienne : Ne oa ket nemet an dra-se d'ar mare-se

Lors : Ya

Lucienne : Seulamant ar chañchamantoù a veze e-barzh … e-barzh « septembre » ar re en deze c'hoant da chom … ar re … ar re en em gontante

Lors : A ya da … deiz Gouel Mikel

Lucienne : Ya

Lors : Ya

Lucienne : Mes bremañ n'emañ ket a-giz-se ken koa « hein » bremañ … bremañ an hini en deus labour a c'hall dezhañ derc'hel anezhañ ivez

Lors : Ya

Lucienne : Ya

Lors : Ya

Lucienne : Mes d'ar mare-se … d'ar mare-se a oa labourioù memes tra koa « hein »

Lors : Ya ya ya

Lucienne : Ya bon d'ar mare e oa ma gwaz e-barzh ar vengleuz e-barzh … e-barzh Kermanac'h oa-eñ a-benn neuze … ha o e-barzh Kermanac'h, e-barzh partoud ivez peogwir d'ar mare-se a douche an dud … nann … en doa droad an dud d'ar « chomage » mes pas touchañ mann ebet... ne raent ket

Lors : Touchañ mann ebet da …

Lucienne : Ne raent ket … touchañ … touchañ « chomage » na raent anezho

Lors : Abalamour da betra ?

Lucienne : Ne oa ket … ne oa ket al lezenn a-benn neuze … ar pezh a raent eo derc'hel o droajoù oa e-barzh ar « sécurité sociale » ha toud e ma ne veze ket labour a zalc'he o droajoù e-barzh …

Lors : E-barzh ar « sécurité sociale » ?

Lucienne : Ya « voilà »

Lors : Mes pas …

Lucienne : Mes pas touchañ mann ebet … hag hon eus bet graet olala marc'hadoù ...da bikañ beteravez, da zistakañ beteravez ha d'ober … o ne ouian ket pet ...pet ... pet parkad beteravez hon eus bet distanket hag a gasaemp ar vugale ganeomp diouzh ar skol … a gasaemp ur « c'has-krout », ar re-se a chome e-barzh kost ar c'harzh da c'hortoz ken hon deze … ken hon deze echuet hon devezh koa « hein » … ha war-lerc'h e teuaemp d'ar gêr evit debr' koan ha … an deiz war-lerc'h e veze adkomañset adarre, ken a veze adkomañset ar vengleuz !

Lors : A

Lucienne : Ya

Lors : A peogwir ar vengleuz … ar vengleuz …

Lucienne : Ma ne veze ket to, ma ne veze ket … ma ne veze ket « matière » m'ho peus c'hoant beñ e veze ret d'ar vengleuerien chom e-barzh ar gêr koa « hein »

Lors : A

Lucienne : Ya … hag eurüzamant d'ar mare-se a laren deoc'h a veze parkeier traoù « pota ... » (potaj) da zistakañ traoù

Lors : Ya ya

Lucienne : Ya

Lors : Ha setu bez' e veze tud emichañs e-barzh foñs ar vengleuz ?

Lucienne : Ya

Lors : … e oa … e oa ret dezho distagañ blokoù … a-benn …

Lucienne : A beñ ya « voilà »

Lors : Ha setu ar re all e veze …

Lucienne : Ar re all e veze ret dezho chom e-barzh ar gêr

Lors : E veze ret dezho gortoz

Lucienne : Ya

Lors : A-benn a veze …

Lucienne : Ha c'hoaz a-wechoù … a-wechoù a veze tost ur miz « hein »

Lors : Ur miz

Lucienne : O ya … 'barzh a veze gallet kaout « matière » en-dro koa

Lors : A ya blokoù awalc'h

Lucienne : Blokoù awalc'h da …

Lors : Da sachañ er-maez koa

Lucienne : Ya ha 'm eus soñj... 'm eus soñj … a-benn e vezen paeet evit ur park beteravez pe evit ar pezh a veze graet e lakaen an arc'hant e-barzh un « enveloppe » hag a laren e-giz-mañ marteze aze am bo tra-walc'h d'ober ur miz hag a laken re all neuze e-barzh un « enveloppe » all, mes a-benn neuze alies gwech a veze adkomañset ar vengleuz koa

Lors : A

Lucienne : O ya gwelet en deus an den « du dur », evel e vez laret ivez koa « hein »

Lors : Ya ya ya ya

Lucienne : Mes erfin chañs 'm eus gant an aotrou Doue lar emaon bet laosket yac'h !

Lors : Ya

Lucienne : Hag ma gwaz ha me ha reusiset hon eus bet da brenañ hon di ha da brenañ hon draoù war-lerc'h ha da …

Lors : A ya, an ti amañ a zo deoc'h ?

Lucienne : Ya ya ya ya ya

Lors : Pell a zo?

Lucienne : O ya … o ya e-barzh peseurt bloavez … a beñ ar bloavez e oamp deuet amañ « en soixante et onze »

Lors : A

Lucienne : « en soixante-et-onze » ya hmm

Lors : Ar bloavez mil nav c'hant unnek ha tri-ugent

Lucienne : « hein » ? ya ya hag ar « veranda » hon eus graet war-lerc'h hag … mes ar « veranda » am boa bet … am boa graet pa oa aet ma gwaz e retred

Lors : A ya

Lucienne : Kar n'en em avanturec'h ket d'ober labourioù gandaon (gant aon) a arete ar vengleuz

Lors : A beñ nann

Lucienne : Mes pa oa aet-eñ e-barzh e retred peogwir en doa-eñ ur retred vad, e beñ hon doa gallet memestra renkañ traoù koa

Lors : A ya peogwir ne faot ket dispignañ …

Lucienne : A beñ nann …

Lors : Ar pezh n'ho peus ket

Lucienne : « voilà c'est ça » nann

Lors : Nann

Lucienne : Nann nann

Lors : Ya gandaon (gant aon)...

Lucienne : Ya just a-walc'h gandaon … e vije bet laret dezhañ bon n'eus labour bon dao da chom e-barzh ar gêr

Lors : A ya kar …

Lucienne : Ha ne vije ket dre e faot dezhañ … ne vije ket dre e faot « hein »

Lors : nann

Lucienne : Nann nann nann, ha c'hoazh alies 'wech pa veze echuet e devezh gantañ e-barzh ar vengleuz a laboure an douar a-benn neuze tro miz ar foenn ha miz eost bremañ beñ a veze foenn da charrat ha ed da zornañ, d'ar mare-se ne oa ket « moissonneuse » c'hoazh

Lors : Nann

Lucienne : Ha war-lerc'h e devezh ez ae-eñ da charrat foenn pe da zornañ pe da serriñ pato, pe d'ober ar pezh a veze d'ober

Lors : Ya ya ya

Lucienne : An dra-se a veze en tu all da … d'al labour memes tra … en tu all d'ar pae m'ho peus c'hoant

Lors : Ya ya ya ya

Lucienne : Ya ya ha pa oan e-barzh Ker an Tal neuze a oa ur poulaier ha me a rae … me a rae yer

Lors : A ya

Lucienne : Bet « des poulets » ha neuze « des pintades » ivez

Lors : A ya

Lucienne : Ya

Lors : Ha kalz a raec'h ?

Lucienne : O ne oa ket moarvat ar poulaier ne oa ket bras anezhañ … pemp kant a raen

Lors : Pemp kant ?

Lucienne : Pemp kant, ya ya, mes d'ar mare-se a oa poulaieroù bihan e-giz-se « hein »

Lors : Ya ya ya e-barzh ar gomañsamant e oa

Lucienne : Ya just a-walc'h ya … ya ya

Lors : Pell war-lerc'h en deus braseet koa

Lucienne : Ya, just a-walc'h ya, mes war-lerch ez omp amañ o chom ha setu e-giz-se … ya

Lors : Ha c'hoazh m'eus klevet laret lar ken a vrasae ar poulaieroù a oa … a oa muioc'h kleñvejoù

Lucienne : Ya gwir eo, ya gwir eo !

Lors : Peogwir e oa re asambles koa

Lucienne : Ya, ha war-lerc'h neuze pa oa erruet ar … poff pell … ne ouian ket pet vloaz zo ne oa ket an traoù « aux normes », ken hag e oa lakaet an dud da gaout ne ouian ket pegement a frejoù koa ivez ...ar poulaieroù hag an traoù …

Lors : Ya a-benn lakaad anezho « aux normes européennes » koa

Lucienne : Beñ « voilà », ya, just a-walc'h

Komzoù Brezhoneg

Komzoù brezhoneg a zo un heuliad pennadoù video enrollet gant Lors Jouin evit dastum komzoù gant tud brezhoneg, hag evit kaout un tañva deus liester ar parlantoù hag an taolioù-mouezh e brezhoneg.

Kevelourien

Skol Vreizh